Term ‘Probleemgedrag' passé?

12 maart 2018

Steeds meer mensen hebben moeite met de term ‘probleemgedrag’. Naar onze mening zou het ook beter zijn om te spreken van ‘onbegrepen' of ‘complex' gedrag. Het gedrag dat een cliënt/bewoner laat zien is verbonden aan zijn beperking of, zoals bij dementie, het ziektebeeld. Als een zorgprofessional moeite heeft om dit gedrag te duiden en niet goed weet hoe ermee om te gaan, zou je kunnen spreken over een ‘probleem’. Het probleem is dan echter niet het gedrag dat de cliënt laat zien, maar het feit dat het gedrag ongrijpbaar en lastig te verklaren is voor zijn of haar omgeving.

Omgaan met complex gedrag is voor veel zorgprofessionals een grote uitdaging. Kennis over de beperking of ziektebeeld en inzicht in het levensverhaal van een bewoner zijn van groot belang om gedrag te kunnen begrijpen (verstaan). Het is essentieel om oog te houden voor de invloed van prikkels uit de omgeving op het welbevinden van de bewoner. Mogelijk kunnen bewoners geen woorden geven aan hun gevoelens en uit zich dit in zogenaamd complex gedrag. Tijdig anticiperen op dit gedrag vraagt een andere manier van kijken.

Zorgprofessionals zullen altijd moeten kunnen inspelen op acuut gedrag dat zich aandient. Maar het is ook van belang om meer preventief te kijken naar complex gedrag. Dit vraagt extra tijd en aandacht, maar bovenal een visie op hoe om te gaan met complex gedrag. Vroegsignalering kan dreigende ontsporing van gedrag voorkomen. Cliënten hebben echter nog meer baat bij een meer sociale, psychische en spirituele benadering. Door de focus te leggen op Wel-Zijn voeg je iets toe aan de kwaliteit van leven van de cliënten/bewoners. Zo blijven zij verbonden met zichzelf en hun omgeving en zullen zij minder complex gedrag vertonen.

Door afscheid te nemen van de term ‘probleemgedrag’ en te spreken over 'complex of onbegrepen' gedrag wordt de uitdaging verlegd naar de zorgprofessional om meer aandacht te schenken aan kwaliteit van leven, het levensgeluk, van diegene voor wie wij zorgdragen.

Binnenkort organiseren wij twee bijeenkomsten waar bovenstaande thema's uitgebreid aan bod komen. Zo kan je op de Studiedag Omgaan met complex gedrag in het verpleeghuis kennismaken met hoe je kunt omgaan met complex gedrag in de dagelijkse zorg. Bijzondere aandacht gaat uit naar 'anders kijken' en jouw rol als zorgprofessional. Speciaal voor professionals die werkzaam zijn in de verstandelijk gehandicaptenzorg organiseren wij een aangepast programma, zie: Studiedag Geregeld Ontregeld.