Invloed van omgevingsgeluid op gedrag

Grip op onbegrepen gedrag vraagt bijzondere aandacht voor geluidsbeleving. Bij cliënten kan complex gedrag verminderen door hun omgevingsgeluid te verbeteren. Kirsten van den Bosch van SoundAppraisal heeft hiervoor een praktische app MoSART ontwikkeld voor zorgprofessionals.

MoSART is een dagboek voor omgevingsgeluid. Met MoSART maak je een korte opname van het geluid in jouw omgeving en geef je aan hoe jij dat geluid ervaart. Op die manier registreert MoSART jouw subjectieve, persoonlijke beleving van het 'geluidslandschap'.

Het onderzoek dat zich op deze psychologische kant van geluid richt spreekt over soundscapes (geluidslandschap). Een soundscape wordt gedefinieerd als een omgeving van geluid, met nadruk op de manier waarop deze wordt waargenomen door een individu of samenleving. Onderzoek toont aan dat suboptimale soundscapes een breed scala van negatieve gevolgen voor het welzijn van mensen met zich mee kan brengen.

Een plek waar de negatieve effecten van geluid goed zichtbaar zijn, is de leefomgeving van mensen met ernstig verstandelijke beperkingen. Deze mensen hebben een verminderd cognitief vermogen om de informatie uit hun omgeving te verwerken. Daarnaast hebben deze mensen weinig controle over hun omgeving. Ze zijn vaak niet mobiel of in staat zich verbaal te uiten, ze kunnen dus niet simpelweg vragen of de muziek misschien wat zachter kan of weglopen wanneer ze er genoeg van hebben. Dit leidt tot frustratie met mogelijk probleemgedrag als gevolg. Ernstige verstandelijke beperkingen gaan vaak gepaard met een visuele beperking, wat deze mensen afhankelijker maakt van geluid dan mensen zonder een verstandelijke beperking.

Kirsten heeft naar aanleiding van haar onderzoek een app, MoSART genaamd, ontwikkeld MoSART wordt onder andere gebruikt in de zorg om zorgprofessionals bewuster te maken over het effect van geluid op cliënten en mogelijk geluidsoverlast te verminderen.

Vanaf mei vorig jaar is het project Veilige Auditieve Omgeving voor mensen met een ernstige visuele en verstandelijke beperking van start gegaan binnen Koninklijke Visio. Hiervoor wordt binnen de domeinen Wonen & Dagbesteding en Onderwijs op een achttal locaties binnen 58 groepen de MoSART+ interventie van SoundAppraisal geïmplementeerd. Daarnaast heeft Koninklijke Visio zelf ook nog een e-learning module ontwikkeld om de interventie te ondersteunen.

Het doel van dit project is het vergroten van kennis over het belang van een veilige auditieve omgeving. Cliënten kunnen door de geoptimaliseerde auditieve omgeving optimaal gebruik maken van al hun mogelijkheden. Het functioneren, leren en participeren wordt hierdoor bevorderd.

De implementaties zijn in volle gang en er wordt op de locaties erg enthousiast gereageerd door de zorgmedewerkers! Het is fantastisch om te zien hoe creatief en innovatief medewerkers zijn in het bedenken en inzetten van interventies om de auditieve omgeving aan te passen. De lijst met interventies wordt daardoor steeds verder uitgebreid. Hiermee kunnen we kennis en informatie straks verder delen.

Meer weten, bezoek dan de website: www.mosart.eu of www.soundappraisal.eu. Of lees de blog over De invloed van geluid op probleemgedrag bij dementie.