Aanraking biedt mensen met dementie ontspanning

21 maart 2023

In contact door aanraking

Mensen met dementie ondervinden grote veranderingen in hun leven. Cognitieve achteruitgang en het tempo van leven zijn enkele van deze veranderingen. Werken vanuit aanraking- en begeleidingsmethodieken als Haptonomie en Shantala kan voor meer overzicht zorgen in voor hen veeleisende en complexe situaties.

Deze methodieken gaan uit van de werking van de tastzintuigen. De begeleider zal steeds meer vanuit de nabijheid en aanraking duidelijkheid en veiligheid moeten bieden en dan is de manier waarop vooral belangrijk

Wat kan aanraking en speciale begeleiding betekenen voor mensen met dementie?
Door het geven van respectvolle aanraking en het bieden van veiligheid en vertrouwen geef je de mensen met dementie de mogelijkheid om zich open te stellen voor contact en zijn omgeving.

Dit kan het contact maken met zichzelf, met de ander en met de omgeving positief beïnvloeden. Er is aangetoond dat de aanraking bij mensen met dementie, onafhankelijk van het stadium, een positieve uitwerking heeft op de kwaliteit van leven, vooral het in contact zijn met zijn omgeving en anderen.

Werken met aanraking en nabijheid kan bij mensen met dementie de volgende reacties oproepen: “het voelt allemaal lichter”, “daar knap je van op” en “ik hoef even niet te denken”.

Toepassen van aanraking kan resulteren in:

• Toename van concentratie
• Verminderen van onrust en spanning
• Verminderen van angst en agressie
• Verbetering van de algehele conditie
• Verbetering van communicatieve vaardigheden
• Gezien, geraakt en gehoord voelen/emotieverwerking
• Verminderde somberheid en depressie
• Ervaren van het eigen fysieke lichaam (lichaamsbeeld/-besef)
• Verhoogde aanmaak van oxytocine en serotonine en daardoor onder andere verbeteren van prikkelverwerking
• Verbetering van het fysieke lichaam (tastzin, ademhaling, bloedsomloop en stofwisseling)
• Verminderen van pijn
• Verhoging van interesse, meer initiatief
• Verhoging van het energieniveau

In de zorg voor mensen met een gevorderde dementie zijn zorgverleners veelal aangewezen op non-verbale benaderingswijzen. Dit is mede door hoge werkdruk niet altijd makkelijk te realiseren, terwijl het juist zo belangrijk is de persoon met dementie respectvol en rustig te bejegenen. Interventies als Haptonomie en Shantala zijn relatief laagdrempelig toe te passen en dragen bij aan een mooi contactmoment met de cliënt.

Marca van de broek geeft namens StudieArena ook een masterclass op de Verdiepingsdag Anders omgaan met complex gedrag, zie onze agenda voor de eerstvolgende datum.