Landelijk Congres
Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag
in de langdurige zorg
14 april 2014

Landelijk Congres
Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag
in de langdurige zorg

Datum
maandag 14 april 2014
Locatie
Spant!
Dr. A. Kuyperlaan 3
Bussum
Routebeschrijving
naar boven

Landelijk Congres Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de langdurige zorg

Inleiding Actueel Programma Partners Kennismarkt Voor wie? Accreditatie

Inleiding

Onbegrepen (probleem)gedrag komt veel voor bij mensen met dementie. Het komt ook voor bij mensen met een verstandelijke beperking die daarnaast ook dementie kunnen hebben. In Nederland lijden ongeveer 200.000 mensen aan dementie en hebben 100.000 mensen een verstandelijke beperking. Bij zo'n 80% van hen komt regelmatig gedragsproblemen voor.

Voor de cliënt, medecliënten en medewerkers is onbegrepen (probleem)gedrag vaak erg belastend en stressvol. Een van de grootste risico’s bij het omgaan daarmee is dat al een interventie wordt gekozen voordat duidelijk is wat de oorzaak van het probleem is. Dat kan lichamelijk of psychisch zijn, maar ook ontstaan door omgevingsfactoren. Er zijn richtlijnen, maar deze worden niet altijd even goed nageleefd, waardoor men terugvalt op gebruik van dwang en drang en/of de inzet van psychofarmaca.

Het kan anders! Hoe kan je stress en stemmingswisselingen vroegtijdig zien aankomen? Is er wellicht sprake van pijn of depressie? Welke omgevingsfactoren spelen een rol? Hoe kan je gedrag afleren? Welke rol speelt bewegen ter preventie van gedragsproblemen? Tijdens dit congres werd het onderzoeksrapport met de 8 kernelementen voor het omgaan met onbegrepen gedrag officieel uitgereikt aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Uiteraard werden de 8 kernelementen besproken. Ook was er aandacht voor het interpreteren van gedrag en de koppeling van probleemgedrag en pijn.

Heeft u dit congres gemist? Houd dan onze congresagenda in de gaten voor nieuwe interessante congressen.

Praat mee over dit thema op Twitter en Facebook #StudieArena

Programma

Sessierondes

Werkvormen

Workshop

Na een toelichting over een praktijkvoorbeeld of een methodiek worden de deelnemers uitgedaagd tot actieve deelname.

Oefensessie

Na een korte inleiding gaan de deelnemers concreet oefenen een bepaalde methodiek toe te passen. Let op: voor de oefensessies geldt een beperkt aantal deelnemers.

Casuïstieksessie

Aan de hand van een praktijkvoorbeeld gaan de deelnemers met elkaar de diepte in. Waarbij speciale aandacht is voor de vertaling van het project naar de eigen praktijk.

Debat

De deelnemers gaan met elkaar in discussie over soms controversiële thema's, onder leiding van een ervaren en deskundige gespreksleider. Let op: voor debatten geldt een beperkt aantal deelnemers.

Ronde 1 Ronde 2 Ronde 3
1 .1 8 kernelementen van onbegrepen gedrag
2 .1 8 kernelementen van onbegrepen gedrag
3 .1 Inzet van psychofarmaca
2 .2 Interventieplan en multidisciplinaire samenwerking
3 .2 Vrijheid versus veiligheid
1 .3 Stemmingsmanagement
2 .3 Stemmingsmanagement
3 .3 Mantelzorgparticipatie
1 .4 Pijn versus probleemgedrag
2 .4 Pijn versus probleemgedrag
3 .4 Haptonomie als benaderingswijze
1 .5 Delier bij dementie
2 .5 Delier bij dementie
3 .5 Shantala ter preventie
1 .6 Psychiatrische problematiek in het verpleeghuis
2 .6 Psychiatrische problematiek in het verpleeghuis
3 .6 Video Interventie Ouderenzorg
1 .7 Dementie en depressie
2 .7 Dementie en depressie
3 .7 Leren van casussen
1 .8 Omgevingsfactoren
2 .8 Omgevingsfactoren
3 .8 Teamondersteuning en integrale aanpak
1 .9 Het lerend vermogen bij (probleem)gedrag
2 .9 Het lerend vermogen bij (probleem)gedrag
3 .9 Hoe leef je de richtlijnen na?
1 .10 Bewegen en (probleem)gedrag
2 .10 Bewegen en (probleem)gedrag
3 .10 Probleemgedrag... of gewoonten van bewoners?
1 .11 Zorg en dwang
2 .11 Zorg en dwang
3 .11 Therapeutic Touch
3 .12 Interventieplan en multidisciplinaire samenwerking

Partners

StudieArena
Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE)
Vilans
Trimbos-instituut
Nederlands Kenniscentrum OuderenPsychiatrie

Kennismarkt

Dementia Care Mapping (DCM)
Dementie-winkel
Theater Veder
IDé
Theater en spel
DAZ
CCE
Vilans
Trimbos-instituut
NKOP

Voor wie?

  • Verpleegkundigen, verzorgenden en begeleiders uit de ouderenzorg, thuiszorg, VGZ en GGZ
  • Casemanagers, ketenregisseurs en zorgcoördinatoren
  • Medewerkers hospices
  • Ergotherapeuten, fysiotherapeuten en andere paramedici
  • Activiteitenbegeleiders en medewerkers dagbehandeling
  • Maatschappelijk werkers, geestelijk verzorgers en ouderenadviseurs
  • (Beginnend) specialisten ouderengeneeskunde en GZ-psychologen en psychogerontologen
  • (Locatie)managers en afdelingshoofden
  • Medewerkers van kennisinstituten en brancheorganisaties

Accreditatie

Dit congres is geaccrediteerd door:
  • 6 punten -  KNGF / vakgroep NVFG (De Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Geriatrie. Accreditatie is aangevraagd voor zowel het algemene register als het register geriatriefysiotherapeut)
  • 6 punten - Accreditatie Bureau Cluster 1(o.a. huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en artsen voor verstandelijk gehandicapten)
  • 6 punten - V&VN (Kwaliteitsregister verpleegkundigen en verzorgenden)
  • 6 punten - Accreditatiebureau Verpleegkundig Specialisten Register
    Verpleegkundig specialist acute zorg bij somatische aandoeningen
    Verpleegkundig specialist chronische zorg bij somatische aandoeningen
    Verpleegkundig specialist geestelijke gezondheidszorg
    Verpleegkundig specialist intensieve zorg bij somatische aandoeningen
    Verpleegkundig specialist preventieve zorg bij somatische aandoeningen
  • ADAP (o.a. voor ergotherapeuten, oefentherapeuten, logopedisten en diëtisten)
  • 1 punt voor Vrije Ruimte Agogen
    1 punt voor Vrije Ruimte Maatschappelijk Werk BAMw (Beroepsregister van agogische en maatschappelijk werkers)
  • SKGV (Stichting Kwaliteitsregister Geestelijk Verzorgers)

Extra informatie

Achtergrondinformatie IGZ rapport

Rapport dat tijdens het congres is overhandigd aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg:

Rapport Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie PDF versie klik hier.
Meer informatie (Vilans)
Meer informatie (Trimbos-instituut)
Meer informatie (IGZ)

Informatiestands

Dementia Care Mapping (DCM)

Geef mensen met dementie een stem. Continue weten en verbeteren van de kwaliteit van zorg aan mensen met dementie. Daarvoor zorgt DCM: van observeren tot aan het bieden van persoonsgerichte zorg. DCM brengt het unieke perspectief van de persoon met dementie in kaart: wat zijn de eigen ervaringen en behoeften? DCM zorgt ervoor dat mensen met dementie hun stem behouden en de hierbij benodigde bescherming en ondersteuning ontvangen.
www.dcmnederland.nl

  • Breincollectief / Dementie-winkel

Dementie-winkel.nl biedt oplossingen voor probleemgedrag. Een webwinkel voor mantelzorgers en zorgverleners. Ons aanbod bestaat uit een breed scala aan inzichten, producten, boeken, tijdschriften, cursussen en diensten die met de kennis van het BreinCollectief van dr. Anneke van der Plaats ‘verzameld’ zijn voor:
- Aangepaste leefomgeving,
- Begripvolle omgang,
- Prettige prikkels,
- Plezierige activiteiten en
- Handige hulpmiddelen.
www.dementie-winkel.nl

  • Theater Veder

Theater Veder maakt contact met mensen die daar door hun kwetsbare positie of ten gevolge van een aandoening moeite mee hebben. Dat doen zij vanuit de overtuiging dat de kracht van communicatie het welbevinden van mensen en de sociale cohesie bevordert. Door voorstellingen, maatwerkproducties en trainingen proberen zij het best haalbare in communicatie te bereiken met en voor mensen die daar niet goed (meer) toe in staat zijn.
www.theaterveder.nl

  • Innovatiekring Dementie (IDé)

Innovatiekring Dementie (IDé) is een vrijzinnige beweging van zorgprofessionals, wetenschappers en mantelzorgers die wil bijdragen aan kwaliteit van leven van mensen met dementie. Positief, creatief, praktisch en daadkrachtig, cliëntperspectief centraal. IDé verzamelt, verspreidt en ondersteunt goede praktijkvoorbeelden en wetenschappelijke kennis en stimuleert experimenten. Terugdringen van vrijheidsbeperking is een van de speerpunten.
www.innovatiekringdementie.nl

  • Theater en Spel

Theater en Spel staat voor leren door beleven. De (management)ervaring binnen de zorg en de vaardigheid in het maken van theater komen hierin samen. Wij maken interactief thema theater sinds begin jaren 90 en werken sinds 2004 professioneel. Een groot deel van ons werk speelt zich af binnen de zorgsector. Binnen diverse thema’s verzorgen wij theatervoorstellingen en interactieve scholingen en trainingen.Wij zijn gespecialiseerd in kleinschalig wonen en zorg voor mensen met dementie.
Meer informatie: www.theaterenspel.nl

  • Shantala massage

De Shantala methode betreft het contact maken met een ander op een zodanige manier dat je de ander het gevoel geeft “je bent goed zoals je bent”. Juist zorgverleners bepalen door hun manier van benaderen de kwaliteit van leven van de zorgvrager. Immers, mensen met een beperking hebben een ander tempo van leven.  De behoefte aan contact en aanraking neemt namelijk toe, naarmate de gezondheid van een mens slechter is, zeker als de ander zichzelf moeilijker kan aanraken of contact kan maken met een ander. Uit onderzoeken wordt ook steeds duidelijker, dat positieve aanraking net zo belangrijk is, als eten en drinken voor het welzijn van de mens.
Meer informatie: interview

  • Therapeutic Touch

Therapeutic touch is een vorm van complementaire zorg die gebaseerd is op de gedachte dat de mens behalve uit lichaam, geest en ziel, ook uit energie bestaat en dat die energie bij klachten en ziekte uit balans is. De zorgverlener leert om met de handen en met gerichte aandacht volgens een vast stappenplan de balans te herstellen.
Meer informatie: www.vanpraaginstituut.nl en methode

  • Zorginnovatiebureau DAZ

DAZ is een zorginnovatiebureau dat zich helemaal heeft gespecialiseerd in de processen rond zorgvernieuwing. De hoofdactiviteiten van DAZ vallen uiteen in twee groepen. Ten eerste het initiëren, begeleiden en ondersteunen van vernieuwende projecten in zorg, welzijn en wonen. Ten tweede het communiceren over innovaties, zodat die meer bekendheid en draagvlak krijgen. Bij beide hoofdactiviteiten bouwt DAZ bruggen tussen strategische keuzes van beleidsmakers en praktische veranderingen voor cliënten, mantelzorgers, zorgverleners en anderen.
Meer informatie: www.anderszorgen.nl, www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl & www.moderne-dementiezorg.nl.

  • Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE)

    www.cce.nl

Algemene websites dementiezorg

WEBSITE

OMSCHRIJVING

   
www.alzheimer-nederland.nl Landelijk Alzheimer kenniscentrum
www.alzheimercentrum.nl VUmc Alzheimercentrum (Amsterdam)
www.alzheimercentrumlimburg.nl Alzheimercentrum Maastricht
www.alzheimercentrumnijmegen.nl Alzheimercentrum Nijmegen
www.alzheimerliga.be Informatie over dementie
www.anderszorgen.nl Informatie over o.a. (techn.)hulpmiddelen
www.bmzm.nl Landelijke vereniging mantelzorgmakelaars
www.bureaufonkel.nl Inrichting van natuurlijke buitenruimtes
www.ciz.nl Indicatieorgaan zorg
www.clientenrechten.nl Informatie over rechten van zorgcliënten
www.consumentendezorg.nl Gebruikerservaringen met zorginstellingen
www.dcmnederland.nl Dementia Care Mapping (DCM)
www.dementelcoach.nl Telefonische hulp aan de mantelzorgers
www.dementia.nl Informatieve website dementie
www.dementie.be
www.dementiedebaas.nl
Informatieve belgische site
Ondersteuning mantelzorgers (Trimbos-instituut)
www.dementiegidszuidgelderland.nl Wegwijzer voor mensen met dementie
www.domoticawonenzorg.nl Informatie over de inzet van domotica
www.dot-midden-brabant.nl Dementie ondersteuningscentrum
www.eigen-kracht.nl Participatie en samenredzaamheid van burgers
www.erasmusmc.nl Centrum voor diagnostiek/begeleiding Pick-patiënten
www.focuscura.nl Adviesbureau op gebied van zorg en techniek
www.geheugenpoli.com Diagnose en behandelcentra
www.geheugenwinkeltilburg.nl Leverancier van hulpmiddelen bij dementie
www.geriant.nl O.a. cursussen over dementie- en ketenzorg
www.hadikhetmaargeweten.nl Praktische tips voor familie en verzorgenden
www.handy-wijzer.nl Informatie over technologie en regelgeving
www.herkendementie.nu Online test bij twijfel over dementie
www.hersenstichting.nl Hersenstichting Nederland
www.ideon-dementie.nl Kenniscentrum voor dementieprofessionals
www.igz.nl Inspectie gezondheidszorg
www.innovatiekringdementie.nl Kenniscentrum dementiezorg
www.jong-dement.nl Jong Dementerenden (binnenkort)
www.ketens-netwerken.nl Informatieve site over ketenzorg
www.kiesbeter.nl Vergelijkingswebsite van zorginstellingen
www.loc.nl Informatie cliëntenraden
www.mezzo.nl Informatie over steunpunten mantelzorg
www.mijngelderseroos.nl Informatie over dementie
www.modernezorg.tv
www.moderne-dementiezorg.nl
Korte films over vernieuwende zorg
Praktische informatie moderne dementiezorg
www.musictherapy.nl Muziektherapie
www.netwerkpraktijkverpleegkundigen.nl Informatie voor verpleegkundigen
www.odensehuis.nl Ontmoetings/activiteitencentrum
www.ontmoetingscentradementie.nl
www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl
Locaties ontmoetingscentra in Nederland
Info: lerend vermogen mensen met dementie
www.ouderenpsychiatrie.nl Kenniscentrum ouderenpsychiatrie
www.pasaan.nl Leverancier verplaatsbare mantelzorgwoning
www.pgb.nl Per Saldo over persoongebonden budgetten
www.pick.nl Lotgenotensite Frontotemporale Dementie
www.pregoplus.nl Tips fysieke belasting bij de zorgverlening
www.senvzw.be Steunpunt Expertise Netwerken
www.sharecare.nl Cliëntgebonden websites voor mantelzorgers
www.slimwonenmetdementie.nl Innovatieve technische woonoplossingen
www.solg.nl Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid
www.stichtingboom.nl Beeld-/spelmateriaal en dementiezorg
www.sting.nl Beroepsvereniging verzorgenden
www.theaterveder.nl Interactieve (muziek-)theater methodiek
www.thuismetdementie.nl Wijkgerichte expertiseteams in Almere
www.trimbos.nl Kenniscentrum geestelijke gezondheidszorg
www.trimbos.nl/ouderen Trimbos programma Ouderen
www.venvn.nl Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland
www.vilans.nl Kenniscentrum Langdurende Zorg
www.warmeten.nl Informatie over kleinschalig koken
www.windesheim.nl Lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg
www.zorgprogrammadementie.nl Zorgprogramma dementie (Vilans)