Het opzetten van een muziekproject als bijvoorbeeld een contactkoor levert voor alle betrokkenen veel op. Maar hoe begin je hier nu aan, wat komt er allemaal bij kijken? Tijdens deze interactieve workshop krijg je praktische tips hoe je zelf aan de slag kunt gaan met muziek op de eigen afdeling of instelling.

Hanne Deneire, artistiek leider House of Music en coördinator De Stem van ons Geheugen

Bij het opzetten van een muziekproject kan ook gezocht worden naar samenwerking met externe partijen. Zo is in Utrecht een samenwerkingsverband ontstaan tussen een zorginstelling en een muziekopleiding. Muziekstudenten zijn actief in het verpleeghuis en bij mensen met (lichte) dementie thuis. Hoe kwam deze co-creatie tot stand en wat zijn de eerste ervaringen? Wat is de toegevoegde waarde voor de cliënt? Hoe kunnen zorgprofessionals optimaal samenwerken met andere partijen? En welke mogelijkheden zijn er in je eigen omgeving?

Joyce Vlaming, projectleider Kunst & Cultuur Axioncontinu en
Ferdinand Boland, initiatiefnemer Community Songwriting

Een juiste toepassing van muziek zorgt niet alleen voor een goede sfeer op de afdeling, maar het kan ook helpen bij de (ochtend)zorg. Zo blijkt uit Zweeds onderzoek dat een zingende zorgverlener een goede invloed heeft op ouderen met dementie. Ze worden positiever, blijer, minder agressief en communiceren beter. Muziek zorgt voor ontspanning, veiligheid, contact en herkenbaarheid. Bovendien is muziek een waardevol instrument bij de verwerking van emoties en gebeurtenissen. Tijdens deze workshop krijg je handvatten om muziek in de dagelijkse zorg te integreren.

Andrea Liebrand, muziektherapeut Lelie Zorggroep

Door te zingen gedurende de dagelijkse zorg kun je weer in contact komen met mensen met gevorderde dementie. Uit onderzoek is gebleken dat de combinatie van zang en aandacht bijdraagt aan vermindering van onrust bij de cliënt. Daarnaast neemt de werktevredenheid van zorgprofessionals toe en vindt er een verdieping van de zorgrelatie plaats. Tijdens deze workshop krijg je behalve wetenschappelijke inzichten, de kans om te ontdekken hoe je zèlf zingend contact kunt maken in het dagelijkse werk met mensen met dementie.

Pieternel van Amelsvoort, initiatiefnemer Diva Dichtbij

De rol van de muziektherapeut binnen veel instellingen verandert. Zij kunnen een waardevolle ondersteuning zijn voor verzorgenden om hen te leren muziek te integreren binnen de dagelijkse zorg voor hun cliënten. Wat vraagt dit van muziektherapeuten? Welke oefeningen kunnen worden ingezet? Hoe kunnen oefeningen worden omgezet tot een persoonlijk programma, gekoppeld aan het zorgleefplan? En hoe krijgt de zorgverlener de familie daarbij betrokken? Deze sessie besteedt aandacht aan de rol van de muziektherapeut als coach voor de verzorgende.

Irene Kruijssen, neurologisch muziektherepeut Cordaan en
Chantal van Arensbergen, verandercoach en trainer Eigen Regie in zorg en welzijn

Ouderen, kinderen en muziek kunnen samen een waardevolle combinatie vormen. Ouderen worden door het enthousiasme van de kinderen meegenomen in het maken van muziek en bewegen. De kinderen leren in contact te komen met en nieuwsgierig te worden naar oudere mensen. Een tweetal zeer inspirerende voorbeelden laten zien wat hier de toegevoegde waarde van is. Aan de hand van film en beeldmateriaal leer je hoe je door samenwerking met verpleeghuizen en bijvoorbeeld muziekscholen of kinderdagverblijven win-win situaties kunt creëren, zowel voor ouderen als de kinderen.

Jose Bosschers, coördinator projectbureau K-linkt Zeistermuziekschool en
Monique Masselink, artistiek leider Pra Muziektheater

Radio Remember is een online muziekstation dat van ‘s ochtends 8.00 uur tot ‘s avonds 22.00 uur uitzendt. Het heeft als doel de beleving van mensen met dementie in gunstige wijze te beïnvloeden en daarmee de kwaliteit van leven te verhogen. Het station speelt alleen ‘relevante’ muziek - muziek die aansluit bij de ervaringen van de doelgroep (overwegend 80-plus). Bovendien wordt de muziek gekoppeld aan het juiste moment van de dag. Tijdens deze workshop leer je meer over Radio Remember en krijg je handvatten hoe de sfeer op de afdeling positief kan worden beïnvloed.

Frans Hoogeveen,lector psychogeriatrie De Haagse Hogeschool en
Machgiel Bakker, muziektherapeut en docent muziekgeschiedenis De Zaak Bakker

Veel mensen met vergevorderde dementie of zware somatische problematiek zijn reeds ver in zichzelf teruggetrokken, bedlegerig en kunnen niet meer met activiteiten meedoen. Het Belevingsconcert speelt hier op in; door het creëren van een intieme sfeer, waarbij aandacht is voor muziek en aanraking voelen deze cliënten zich bevestigd in hun bestaan, geborgen en nog verbonden met andere mensen. Een praktische workshop over zingeving en muziek, waarbij geoefend wordt met een mini-Belevingsconcert.

Eva Smit, geestelijk verzorger Cordaan

Als iemand op de afdeling sterft komt aan op loslaten en overgave. Zowel voor de persoon zelf, als voor de betrokkenen en medebewoners. Geestelijk verzorgers en muziektherapeuten kunnen hierbij ondersteuning bieden. Rituelen kunnen helpen bij het aanvaarden en verwerken. Zij bieden geborgenheid en ruimte om verdriet en andere diepe emoties een plek te geven. Tijdens deze workshop maak je kennis met de mogelijkheden die muziek in deze fase kan bieden en hoe je hier als zorgprofessional zelf gebruik van kan maken.

Paula Irik, geestelijk verzorger Cordaan en
Irene Kruijssen, neurologisch muziektherapeut Cordaan

Mensen met een hersenbeschadiging kunnen afasie en/of spraakapraxie hebben. Het zich niet meer verbaal kunnen uiten kan zeer frustrerend zijn. Muziek kan hierbij helpen; enerzijds bij het verwerken van emoties en ook bij het weer leren praten. Spraakmuziektherapie (SMTA) doet een beroep op de muzikale hersenfuncties, waardoor muziek (met name melodie en ritme) een ondersteuning kan zijn om tot spraak en/of een meer vloeiende spraak te komen. Tijdens deze workshop wordt door middel van concrete voorbeelden en werkvormen duidelijk gemaakt hoe dit in zijn werk gaat en hoe betrokkenen hier aan kunnen bijdragen.

Piet Koek, muziektherapeut en
Joost Hurkmans, klinisch linguist Revalidatie Friesland

Mensen met een licht verstandelijke beperking (gecombineerd met psychiatrische problematiek) hebben een verhoogde kans in het criminele circuit terecht te komen. Drugsgebruik, agressie, diefstal en zelfs zedendelicten komen regelmatig voor bij deze doelgroep. Muziektherapie blijkt regelmatig een ingang te zijn om recidief gedrag te doorbreken, onverwerkte zaken te verwerken en ander gedrag aan te leren. Aan de hand van o.a. casuistiek en geluidsfragmenten krijg je meer inzicht in toepassingsmogelijkheden van muziek bij deze doelgroep.

Martina de Witte, muziektherapeut Dichterbij

Door bewegen voelen mensen zich beter. Dit geldt ook voor ouderen. Er bestaat echter vaak terughoudendheid om ouderen te betrekken bij bewegingsactiviteiten. Als we muziek horen, dan gaan we vaak als vanzelf meebewegen. Voor diverse ziektebeelden, zoals Alzheimer en Parkinson, kan muziek zo een extra stimulans zijn tot bewegen. In deze sessie leer je hoe mensen met Alzheimer en Parkinson kunnen worden verleid tot dansen en welke dansoefeningen je therapeutisch kunt inzetten.

Andrew Greenwood, initiatiefnemer van Dance for Health en internationaal ballet meester

Door het zelf maken en beluisteren van muziek voelen kinderen in het ziekenhuis zich even beter en wordt het stressniveau verlaagd. Dit kan bijdragen aan een versneld herstel. Muziek geeft afleiding en troost. Het verbroedert en het verbindt. Dat blijkt ook steeds meer uit wetenschappelijk onderzoek. Stichting Muziekids wil de mogelijkheid creëren, om kinderen tijdens het verblijf in een ziekenhuis kennis te laten maken met het zelf maken en spelen, beluisteren en beleven van muziek. Tijdens deze workshop krijg je naast wetenschappelijk onderzoek, vooral meer inzicht in de mogelijkheden die muziek in het ziekenhuis voor kinderen kan bieden.

Robbert de Vos, directeur en Monica Tijdink, communicatie stichting Muziekids
i.s.m. onderzoeker Erasmus MC