Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie (herhaling)
18 juni 2012

Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie (herhaling)

Datum
maandag 18 juni 2012
naar boven

Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie (herhaling)

Inleiding Actueel

Inleiding

Landelijk Congres

Lerend vermogen van mensen met dementie

Vergroten zelfredzaamheid en kwaliteit van leven.

StudieArena en zorginnovatiebureau DAZ organiseerden in samenwerking met het AlzheimerCentrum Nijmegen en het lectoraat Psychogeriatrie van De Haagse Hogeschool op 18 juni 2012 het landelijk congres: Lerend vermogen van mensen met dementie. Een programma waarin de praktische toepassing van leren bij mensen met dementie centraal stond. Dit congres vond plaats in 't Klooster in Amersfoort. Het congres was de derde editie, meer dan 600 deelnemers hebben kennis gemaakt met dit boeiende thema.

Met speciale aandacht ging uit naar:

  • Leervaardigheden bij mensen met dementie.
  • Verschillende vormen van leren thuis en intramuraal.
  • Aanspreken van lerend vermogen als werkwijze voor zorgverleners en mantelzorgers.
  • Zelfredzaamheid en kwaliteit van leven van mensen met dementie
  • Inspirerende praktijkvoorbeelden rond (probleem)gedrag, moderne hulpmiddelen, bewegen, de organisatie en de inrichting van de zorg.

Alle deelnemers ontvangen een gratis exemplaar van het boek '(Op)nieuw geleerd, oud gedaan'!


Inleiding

Dementie is een ingewikkeld en ingrijpend ziektebeeld. Het gaat gepaard met geheugenverlies, lichamelijke gebreken en gedrags- en karakterverandering. Deze verschijnselen beïnvloeden de kwaliteit van leven. Niet alleen van betrokkenen zelf, maar ook van familieleden, vrienden en bekenden.

Het is bij velen onbekend dat mensen met dementie nog van alles kunnen leren. Dit lerend vermogen van mensen met dementie kan helaas het verslechteringsproces niet omkeren of tegenhouden. Wel kan het lerend vermogen ertoe bijdragen dat het ziekteproces hanteerbaarder wordt en de kwaliteit van leven van alle betrokkenen toeneemt.

Dit leren gaat wel anders dan bij mensen zonder dementie. Deskundigen hebben het vooral over ‘foutloos leren’. Aansluiten bij het bestaande gedragsrepertoire, kleine stapjes maken, consequent de juiste hulp bieden, continue voordoen hoe iets wel kan en vermijden van fouten staan centraal bij het leren van mensen met dementie. Ook andere leervormen kunnen worden ingezet. Het lerend vermogen blijkt in alle fasen van het ziekteproces nog aanwezig te zijn, rekening houdend met die desbetreffende fase.

Omdat vrijwel alle familieleden en zorgverleners niet weten dat mensen met dementie nog een lerend vermogen hebben, zijn zij sterk geneigd om veel handelingen uit handen te nemen. Maar dat is lang niet altijd nodig en wenselijk. Door gebruik te maken van het lerend vermogen hoeven zij dit minder te doen. Dat scheelt zorgverleners en familie werk en belasting en levert de persoon met dementie veel meer eigenwaarde op.

Programma

Wij boden een gevarieerd congresprogramma, met inleidingen over het geheugen en lerend vermogen bij dementie en methoden hoe u het lerend vermogen in verschillende situaties kunt aanspreken. Naast het plenaire programma hadden de deelnemers de keuze uit 2 themasessies en ging men aan de slag met praktijkcasuïstiek.

Naast het congresprogramma is er ook een boek over dit thema uitgebracht, getiteld: '(Op)nieuw geleerd, oud gedaan'. Een uitgave waarin het lerend vermogen van mensen met dementie centraal staat. Alle deelnemers ontvingen na afloop van het congres een gratis exemplaar! Meer informatie over het boek en de auteurs treft u aan op: www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl.

Kortom, het was wederom een uniek en inspirerend programma voor iedereen die de zorg voor mensen met dementie wil verbeteren en kennis wilde maken met de mogelijkheden van het lerend vermogen van mensen met dementie.

Accreditatie

Voor dit congres is accreditatie aangevraagd bij enkele beroepsverenigingen, te weten:

  • 5,5 punten - Vereniging voor Ergotherapeuten (via Stichting ADAP)
  • 5 punten - Verenso, vereniging van specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters (Accreditatie Bureau Cluster 1)
  • 6 punten - De Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Geriatrie (NVFG)
  • 6 punten - Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie (KNGF)

Praat mee over dit thema op Twitter en Facebook #StudieArena

Sessierondes

Werkvormen

Workshop

Na een toelichting over een praktijkvoorbeeld of een methodiek worden de deelnemers uitgedaagd tot actieve deelname.

Ronde 1 Ronde 2
1 .1 Lerend vermogen, ondersteuning familie- en mantelzorg
2 .1 Lerend vermogen, ondersteuning familie- en mantelzorg
1 .2 Lerend vermogen, zelfredzaamheid en ADL
2 .2 Lerend vermogen, zelfredzaamheid en ADL
1 .3 Lerend vermogen, moderne techniek en hulpmiddelen
2 .3 Lerend vermogen, moderne techniek en hulpmiddelen
1 .4 Lerend vermogen, probleemgedrag en gedragsverandering
2 .4 Lerend vermogen, probleemgedrag en gedragsverandering
1 .5 Lerend vermogen, activeren, communicatie en kunst van het verleiden
2 .5 Lerend vermogen, activeren, communicatie en kunst van het verleiden
1 .6 Organisatie van het lerend vermogen
2 .6 Organisatie van het lerend vermogen
1 .7 Lerend vermogen en bewegen
2 .7 Lerend vermogen en bewegen

Extra informatie

Downloads en extra informatie congres

Hieronder treft u de hand-outs van de presentaties en aanvullende informatie van het congres Lerend vermogen van mensen met dementie van 18  juni 2012.

Plenaire lezingen:
Hand-out lezing Danielle Boelen.pdf
Hand-out lezing Frans Hoogeveen.pdf

Sessieronde 1 en 2:
1 Lerend vermogen, ondersteuning familie en mantelzorgers
Hand-out sessie 1.pdf
Extra informatie ondersteuning familie en mantelzorgers.pdf

2 Lerend vermogen, zelfredzaamheid en ADL

Hand-out sessie 2.pdf

3 Lerend vermogen, moderne techniek en hulpmiddelen
Hand-out sessie 3.pdf
Extra informatie moderne techniek en hulpmiddelen.pdf
Link: www.dementietechnologie.nl

4 Lerend vermogen, probleemgedrag en gedragsverandering
Hand-out sessie 4.pdf

5 Lerend vermogen, activeren, communicatie en kunst van het verleiden
Hand-out sessie 5.pdf

6 Organisatie van het lerend vermogen
Hand-out sessie 6.pdf

7 Lerend vermogen en bewegen
Hand-out sessie 7.pdf

Onderzoeksverslagen:

  • Onderzoeksverslag Kessels en Weyn-Banning
    Het impliciet geheugen en de effectiviteit van foutloos leren bij dementie <onderzoeksverslag 1.pdf>.
  • Onderzoeksverslag Wilbers
    Leervaardigheden bij mensen met een Alzheimer dementie <onderzoeksverslag 2.pdf>.


Website:

 


Programmamakers

StudieArena organiseert in eigen beheer en geheel onafhankelijk congressen, studiedagen en werkconferenties op het terrein van Zorg, Welzijn en Wonen. StudieArena heeft tot doel het samenbrengen van bestuurders, beleidsmakers, managers en zorg en welzijnsmedewerkers in de langdurende zorg, met als motto: kennismaken is kennisdelen.
Meer informatie: www.studiearena.nl

zorgnnovatiebureau DAZ
, DAZ is een zorginnovatiebureau dat zich helemaal heeft gespecialiseerd in de processen rond zorgvernieuwing. De hoofdactiviteiten van DAZ vallen uiteen in twee groepen. Ten eerste het initiëren, begeleiden en ondersteunen van vernieuwende projecten in zorg, welzijn en wonen. Ten tweede het communiceren over innovaties, zodat die meer bekendheid en draagvlak krijgen. Bij beide hoofdactiviteiten bouwt DAZ bruggen tussen strategische keuzes van beleidsmakers en praktische veranderingen voor cliënten, mantelzorgers, zorgverleners en anderen.
Meer informatie: www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl, www.anderszorgen.nl, www.hadikhetmaargeweten.nl & www.modernedementiezorg.nl.

 

Het Alzheimer Centrum Nijmegen is een kenniscentrum gewijd aan wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg, en heeft als missie het ontwikkelen en verspreiden van kennis over dementie.
Het Alzheimer Centrum Nijmegen, opgericht in 2003, richt zich vooral op ontwikkeling en onderzoek van ondersteuningsprogramma´s die de zorg hier en nu, en de kwaliteit van leven van patiënt en mantelzorger verbeteren. Daarnaast draagt het onderzoek van het Alzheimer Centrum Nijmegen bij aan de fundamentele kennis over de ziekte van Alzheimer. Door de combinatie van onderzoek en patiëntenzorg kan zorginnovatie zéér snel plaatsvinden. Het Alzheimer Centrum Nijmegen is een samenwerkingsverband tussen diverse afdelingen binnen het Universitair Medisch Centrum St. Radboud.
Meer informatie: www.alzheimercentrumnijmegen.nl.

Voor mensen met dementie en hun naasten staat het lectoraat Psychogeriatrie van De Haagse Hogeschool voor een menswaardige zorg en een niet aflatende aandacht voor de kwaliteit van leven. Het lectoraat wil dit bereiken door het ontwikkelen van onderwijsprogramma’s van hoge kwaliteit, het uitvoeren van innoverend praktijkgericht onderzoek, professionalisering en kennisdelen.Het lectoraat Psychogeriatrie is een gezamenlijk initiatief van De Haagse Hogeschool, zorgaanbieders Florence en WoonZorgcentra Haaglanden, ROC ASA en ROC Mondriaan.
Meer informatie: www.dehaagsehogeschool.nl/lectoraatpg.


Introductie gastsprekers

Tijdens het eerste congres in 2011 vond de officiële boekpresentatie '(Op)nieuw geleerd, oud gedaan' plaats. Een uitgave waarin het lerend vermogen van mensen met dementie centraal staat. Dit is het tweede boek in de reeks 'Moderne Dementiezorg'. Van het eerste boek, 'Had ik het maar geweten', zijn inmiddels meer dan 10.000 exemplaren verkocht.

Twee plenaire gastsprekers van het congres 'Lerend vermogen van mensen met dementie' zijn ook de auteurs van het boek: '(Op)nieuw geleerd, oud gedaan'.

Ruud Dirkse is directeur van DAZ, een adviesbureau gespecialiseerd in zorginnovaties. Hij is ondermeer auteur van ‘Had ik het maar geweten’. Ruud is betrokken bij diverse zorgvernieuwingen rond de thema’s zelfredzaamheid en technologische ondersteuning. Hij is één van de ontwikkelaars van de verplaatsbare mantelzorgwoning. Ook publiceert hij regelmatig in vakmedia en

Frans Hoogeveen heeft als psycholoog jarenlange ervaring in het werken met mensen met dementie. Hij is ook lector psychogeriatrie aan de Haagse Hogeschool en hoofdredacteur van Denkbeeld, een vakblad over dementie.maakt hij films en TV-programma’s over de zorg.

Daniëlle
Boelen
is GZ-psycholoog bij Sint Maartenskliniek en en klinisch neuropsycholoog (i/o) bij het UMC St. Radboud in Nijmegen. Daniëlle werkt nauw samen met hoogleraar en klinisch neuropsycholoog Roy Kessels van het Alzheimer Centrum van het Universitair Medisch Centrum in Nijmegen. Hij is één van de toonaangevende wetenschappers op het gebied van de werking van het brein en het lerend vermogen van mensen met dementie en mede-auteur van het boek over dit onderwerp.

Zie voor meer informatie over het boek: www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl.


Interessante websites over dementiezorg

 

WEBSITE

OMSCHRIJVING

www.akta.nl Onderzoeks- en adviesbureau voor ruimtegebruik
www.alzheimer-nederland.nl Landelijk Alzheimer kenniscentrum
www.alzheimercentrum.nl Alzheimercentrum Amsterdam
www.alzheimercentrumlimburg.nl Alzheimercentrum Maastricht
www.alzheimercentrumnijmegen.nl Alzheimercentrum Nijmegen
www.alzheimerliga.be Informatie over dementie
www.anderszorgen.nl Informatie over o.a. (techn.)hulpmiddelen
www.bmzm.nl Landelijke vereniging mantelzorgmakelaars
www.bureaufonkel.nl Inrichting van natuurlijke buitenruimtes
www.ciz.nl Indicatieorgaan zorg
www.clientenrechten.nl Informatie over rechten van zorgcliënten
www.consumentendezorg.nl Gebruikerservaringen met zorginstellingen
www.dcmnederland.nl Dementia Care Mapping (DCM)
www.dementia.nl Informatieve website dementie
www.dementie.be
www.dementiedebaas.nl
Informatieve belgische site
Ondersteuning mantelzorgers (Trimbos-instituut)
www.dementiegidszuidgelderland.nl Wegwijzer voor mensen met dementie
www.dementieinbeweging.nl
www.domoticawonenzorg.nl
Informatie over kauwen, lopen en pijn
Informatie over de inzet van domotica
www.dot-midden-brabant.nl Dementie ondersteuningscentrum
www.eigen-kracht.nl Participatie en samenredzaamheid van burgers
www.erasmusmc.nl Centrum voor diagnostiek/begeleiding Pick-patiënten
www.focuscura.nl Adviesbureau op gebied van zorg en techniek
www.geheugenpoli.com Diagnose en behandelcentra
www.geheugenwinkeltilburg.nl Leverancier van hulpmiddelen bij dementie
www.geriant.nl O.a. cursussen over dementie- en ketenzorg
www.hadikhetmaargeweten.nl Praktische tips voor familie en verzorgenden
www.handy-wijzer.nl Informatie over technologie en regelgeving
www.herkendementie.nu Online test bij twijfel over dementie
www.hersenstichting.nl Hersenstichting Nederland
www.ideon-dementie.nl Kenniscentrum voor dementieprofessionals
www.igz.nl Inspectie gezondheidszorg
www.innovatiekringdementie.nl Kenniscentrum dementiezorg
www.jong-dement.nl Jong Dementerenden (binnenkort)
www.ketens-netwerken.nl Informatieve site over ketenzorg
www.kiesbeter.nl Vergelijkingswebsite van zorginstellingen
www.loc.nl Informatie cliëntenraden
www.mezzo.nl Informatie over steunpunten mantelzorg
www.mijngelderseroos.nl Informatie over dementie
www.modernezorg.tv Korte films over vernieuwende zorg
www.musictherapy.nl Muziektherapie
www.netwerkpraktijkverpleegkundigen.nl Informatie voor verpleegkundigen
www.odensehuis.nl Ontmoetings/activiteitencentrum
www.ontmoetingscentradementie.nl Locaties ontmoetingscentra in Nederland
www.ouderenpsychiatrie.nl Kenniscentrum ouderenpsychiatrie
www.pasaan.nl Leverancier verplaatsbare mantelzorgwoning
www.pgb.nl Per Saldo over persoongebonden budgetten
www.pick.nl Lotgenotensite Frontotemporale Dementie
www.pregoplus.nl Tips fysieke belasting bij de zorgverlening
www.senvzw.be Steunpunt Expertise Netwerken
www.sharecare.nl Cliëntgebonden websites voor mantelzorgers
www.slimwonenmetdementie.nl Innovatieve technische woonoplossingen
www.solg.nl Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid
www.stichtingboom.nl Beeld-/spelmateriaal en dementiezorg
www.sting.nl Beroepsvereniging verzorgenden
www.theaterveder.nl Interactieve (muziek-)theater methodiek
www.thuismetdementie.nl Wijkgerichte expertiseteams in Almere
www.trimbos.nl Kenniscentrum geestelijke gezondheidszorg
www.trimbos.nl/ouderen Trimbos programma Ouderen
www.venvn.nl Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland
www.vilans.nl Kenniscentrum Langdurende Zorg
www.warmeten.nl Informatie over kleinschalig koken
www.windesheim.nl Lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg
www.zorgprogrammadementie.nl Zorgprogramma dementie (Vilans)