Sessieronde 1 * Maak een keuze uit 12 verschillende sessies

• 1.1    Sociale benadering - Casuïstiek (VOL)
  
• 1.2    (In)formele samenwerken: maak je eigen wijkscan
• 1.3    Veerkracht en vermogen om aan te passen (VOL)
  
• 1.4    (Gezins)Relatie, liefde en loyaliteit (VOL)
  
• 1.5    Godvergeten: de waarde van geloof voor mensen met dementie
• 1.6    Schuld, schaamte en spijt bij zorggevers (VOL)
  
• 1.7    Sociale benadering bij jongdementie (VOL)
• 1.8    Zorgmijders en eenzaamheid (VOL)
  
• 1.9    Angst voor de dood en in gesprek over het levenseinde
• 1.10  Sneak Preview E-learning programma 'Dementie achter de voordeur'
• 1.11  Wat als crisissen zich opstapelen? (VOL)
• 1.12  Spreken over vergeten - In gesprek over wensen en behoeften (VOL)

Is je sessie al vol? Het congres wordt 4 november herhaald: klik hier >)*

Zie overzicht hieronder voor de omschrijving per sessie.

SESSIE 1.1  *  Sociale Benadering - Casuïstiek (VOL)

De diagnose dementie zorgt voor een grote verandering in het leven van mensen met dementie en hun naasten. Mensen met dementie ervaren vooral negatieve invloed van de omgeving; ‘niet meer voor vol worden aangezien’, of zoals ze benoemen: ‘Er wordt niet met me, maar over me gepraat’. In de praktijk worden behoeften regelmatig gemedicaliseerd of gesimplificeerd. Vanuit de Sociale Benadering proberen we samen te zoeken wat de werkelijke behoefte is en op welke manier iemand daar in ondersteund kan worden. In deze sessie gaan we aan de slag met zelf ingebrachte casuïstiek.
Carolien van Leussen, trainer en adviseurs Sociale Benadering Tao of Care

SESSIE 1.2  *  (In)formele netwerken: maak je eigen wijkscan

Zorg en ondersteuning moeten dichtbij de leef- wereld van de persoon met dementie en zijn naasten worden georganiseerd. In de grote hoeveelheid organisaties, beroepen en functies is het gemakkelijk het overzicht te verliezen van wie nou precies wat doet. Wie is in jouw wijk betrokken bij mensen met dementie? En wat kunnen zij bieden aan ondersteuning? Hoe kun je de kloof tussen vraag en aanbod overbruggen? In deze interactieve sessie maak je je eigen wijkscan gericht op het formele en informele netwerk.
Laura Vermeulen, cultureel antropoloog en promovenda Antropologie van de Zorg Universiteit van Amsterdam

SESSIE 1.3  *  Veerkracht en vermogen om aan te passen (VOL)

Soms lukt het mensen met dementie maar moeilijk om het leven op te pakken en zich aan te passen aan de continue veranderende omstandigheden. In deze sessie onderzoeken we de veerkracht die nodig is bij de persoon met dementie en hun naasten om weer zingeving en toekomstperspectief te vinden. Welke ondersteuning vraagt dit van jou als zorgprofessional? En hoe staat het met jouw eigen veerkracht?

Martine Santinge, wijkverpleegkundige Kwadrant- groep en gids Sociale Benadering Dementie en
Teus Lebbing, journalist met fascinatie voor het thema ‘Veerkracht’ en ervaringsdeskundige

SESSIE 1.4  *  Gezins)Relatie, liefde en loyaliteit (VOL)

Als je partner dementie heeft, verandert de relatie ingrijpend. Het doet veel verdriet om je geliefde te zien veranderen van een zorgzame wederhelft in een zorgafhankelijke partner. De gelijkwaardigheid en wederkerigheid die men samen had, verdwijnt langzaam maar zeker naar de achtergrond. Ineens typeert de omgeving je niet meer als partner van... maar als mantelzorger. Hoe kan je in al deze ontwikkelingen vorm en invulling geven aan de drijfveren van je relatie, liefde en loyaliteit? En wat vraagt dit aan ondersteuning van de zorgprofessionals die over de vloer komen?
Elsa Verseput, mantelzorger en trainer Noorder Breedte en Leny van Dalen, psychiater en systeem (gezins)- therapeut, leider expertise netwerk dementie Cordaan

SESSIE 1.5  *  Godvergeten: de waarde van geloof

Geloven is (of wordt weer) voor veel mensen met dementie belangrijk. Het geeft een gevoel van veiligheid en vertrouwen en is een belangrijke bron van zingeving. Hoe kun je vormgeven aan die behoefte? En hoe kun je kerken en andere netwerk- partners hierin betrekken? Tijdens deze sessie leer je hoe je de religieuze behoefte van de persoon met dementie en zijn naasten kunt bespreken, ontdek je welke netwerken je kunt aanboren en bespreek je de geloofsthema’s die voor mensen met dementie belangrijk zijn.
Tim van Iersel, ethicus, dementiedominee en geestelijk verzorger WoonZorgcentra Haaglanden en auteur ‘Godvergeten: Gedachten over geloof en dementie’

SESSIE 1.6  *  Schuld, schaamte en spijt bij zorggevers

Zorgen voor iemand met dementie roept allerlei gevoelens op. Je ziet je naaste steeds meer veranderen en je kunt er niets tegen doen. Het is begrijpelijk dat de partner zich angstig, machteloos en verdrietig kan voelen. Maar ook schuld, schaamte en spijt komen vaak voor. Dergelijke gevoelens kunnen zwaar op iemand drukken. Hoe kan jij als zorgprofessional dergelijke gevoelens signaleren, bespreek- baar maken en daarbij steun en troost bieden?
Anniek Kramer, auteur ‘Steun en troost bij dementie’ en adviseur/coach Menskapitaal

SESSIE 1.7  *  Sociale Benadering bij jongdementie (VOL)

Het gewone leven komt ernstig in het gedrang wanneer mensen worden geconfronteerd met dementie. Indien het jonge mensen betreft heeft dit vaak andere gevolgen dan bij ouderen. Het heeft vaak consequenties op het vlak van werk, financiële verantwoordelijkheid en het gezin met soms jonge kinderen. De behoeften aan psychosociale ondersteuning is dan groot. In deze sessie ga je aan de hand van casuïstiek kijken wat de Sociale Benadering voor jonge mensen met dementie kan betekenen.
Freek Gillissen, verpleegkundig consulent dementie Alzheimer Centrum Amsterdam UMC en

Silke Hoppe, cultureel antropoloog Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen Universiteit van Amsterdam

SESSIE 1.8  *  Zorgmijders en eenzaamheid (VOL, zie sessie 2.11)

Wat als iemand met dementie geen ondersteuning ontvangt van familie of vrienden? Het publieke leven is voor hen een grote uitdaging. Dit kan ertoe leiden dat (alleenstaande) mensen met dementie in een isolement raken. Hoe kan je in contact komen met mensen die het publieke leven mijden en wel- licht zelfs ook professionele ondersteuning buiten de deur houden? Hoe kom je in contact en welke ondersteuning kan je bieden aan mensen die elke vorm van ondersteuning mijden?

Gerben Jansen, casemanager TWB Thuiszorg met Aandacht en voorzitter vakgroep Dementieverpleegkundigen V&VN

SESSIE 1.9  *  Angst voor de dood en in gesprek over het levenseinde

Welke vragen houdt mensen met dementie en hun naasten bezig als ze nadenken over de dood. Waar zijn ze bang voor? Pijn, onrust? Kom ik nog in aanmerking voor euthanasie? Samen met een huisarts ga je kijken naar casuïstiek en formuleer je aandachtspunten voor je eigen praktijk.

Jan den Biggelaar, huisarts Huisartsenpraktijk De Vondel en

Saskia Danen, verpleegkundige (niet praktiserend) en trainer in de gezondheidszorg Zorg4Zorg

SESSIE 1.10  *  Sneak Preview E-learning programma ‘Dementie achter de voordeur’

De Sociale Benadering dient van vaste waarde te zijn in de zorg voor mensen met dementie in de thuiszorg. Maar hoe kan je leren die Sociale Benadering zelf toe te passen en waarin verschilt deze dan met de traditionele manier van werken? Het E-learningprogramma ‘Dementie achter de voor- deur’ is een toegankelijk en aansprekend scholings- programma dat verzorgende, verpleegkundige en overige thuiszorgmedewerker(st)ers ondersteunt bij de praktische toepassing van de Sociale Benadering in de dagelijkse hulp voor mensen met dementie en hun naasten. Maak kennis met de verschillende modules voor zowel zorgprofessionals als de familie.
Gerke de Boer, opleider en o.a. auteur ‘U woont nu hier’ en mede initiatiefnemer E-learning programma ‘Dementie achter de voordeur’

SESSIE 1.11  *  Wat als crisissen zich opstapelen? (VOL)

De wens is er veelal om zo lang mogelijk thuis, in de eigen bekende omgeving, te blijven wonen. Maar dit kan moeilijk worden; de zorg voor de persoon met dementie wordt steeds zwaarder en zowel de persoon met dementie als de naasten raken steeds verder uitgeput. In zo’n situatie kunnen crisissen 
zich opstapelen en lijkt opname in het verpleeghuis onvermijdelijk. Hoe kunnen we dreigende crisis- situaties tijdig signaleren of voorkomen? Aan welke vorm van ondersteuning hebben mensen behoefte in deze situatie? Kortom wat kan jij als zorgprofessional doen als crisissen zich opstapelen? 
Mark Smit, trainer en adviseur Sociale Benadering Tao of Care

Sessie 1.12  *  Spreken over vergeten - In gesprek over wensen en behoeften
 (VOL)

Voor mensen met beginnende dementie is het waardevol om na te denken en te praten (en vast te leggen) over wat de wensen en behoeften zijn voor het leven dat nog voor iemand ligt. Wat is belangrijk voor je? Wat maakt voor jou het leven waardevol? Welke angsten heb je? Hoe kan je je aanpassen aan de veranderende omstandigheden? Met de methodiek ‘Spreken over vergeten’ zet je mensen met dementie aan om samen met hun naasten na te denken over hun wensen en waarden, voor nu en in de toekomst. Hoe kan je mensen verleiden tot nadenken over de toekomst en het gesprek op gang brengen. Bovenal wat vraagt dit van jouw als zorgprofessional?


Paul-Jeroen Verkade, regiomanager en casemanager dementie Geriant en auteur ‘Spreken over vergeten’

Sessieronde 2 * Maak een keuze uit 12 verschillende sessies

• 2.1    Social Trials Dementie
• 2.2    Aanspreken van sociale netwerken (VOL)
• 2.3    Aandacht voor (waardevolle) dagelijkse activiteiten (VOL)
• 2.4    Aandacht voor intimiteit en seksualiteit
  
• 2.5    Spreken over vergeten - In gesprek over wensen en behoeften (VOL)
• 2.6    In gesprek over verlies en rouw (VOL)
  
• 2.7    Persoonsgerichte zorg bij mensen met een migratieachtergrond
• 2.8    Wat als crisissen zich opstapelen? (VOL)
  
• 2.9    Palliatieve zorg bij dementie (VOL)
  
• 2.10  Sneak Preview E-learning programma 'Dementie achter de voordeur'
• 2.11  Zorgmijders en eenzaamheid (VOL)
• 2.12  Sociale benadering - Casuïstiek

Is je sessie al vol? Het congres wordt 4 november herhaald: klik hier >)*

Zie overzicht hieronder voor de omschrijving per sessie.

SESSIE 2.1  *  Social Trials Dementie

Als mensen met dementie en hun naasten tijdig psychosociale ondersteuning ontvangen dan zal niet alleen hun levenskwaliteit toenemen en extra zorg in crisissituaties verminderen. Ook verpleeghuisopname komt minder snel in beeld. De financiële baten die dit oplevert zouden ten goede moeten komen aan de ondersteuning en zorg in de thuisfase. In Social Trials Dementie wordt in 4 grote gemeenten geëxperimenteerd hoe de organisatie kan worden hervormd en financiering kan worden ontschot. Wat zijn de eerste ervaringen in de lopende Social Trials Dementie? Anne-Mei en Rosanna geven een eerste inkijkje.


Anne-Mei The, bijzonder hoogleraar Langdurige Zorg en Dementie Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen Universiteit van Amsterdam en Rosanne Lucas, manager Zorg PricewaterhouseCoopers en coördinator Social Trails Tao of Care

SESSIE 2.2  *  Aanspreken van sociale netwerken (VOL)

Sociale netwerken zijn voor mensen met dementie en hun naasten van groot belang. Het kan mensen betrokken houden bij de buitenwereld en hen ondersteunen in zware tijden. Het is echter niet voor iedereen eenvoudig om informele netwerken aan te spreken en hen om hulp te vragen. Professionals zijn hierin ook nog weleens handelingsverlegen. Het aanspreken van sociale netwerk vraagt enige ervaring. Hoe kan je mensen ondersteunen in het behouden, versterken en betrekken van hun sociale netwerk? En wat vraagt dit van jou als zorgprofessional? Partricia is ervaringsdeskundige. Samen verken je de kracht van een sociaal netwerk.


Patricia Zebeda, directeur en trainer De Kandidatenmarkt en ervaringsdeskundige

Sessie 2.3  *  Aandacht voor (waardevolle) dagelijkse activiteiten (VOL)

Welke (dagelijkse) activiteiten zijn voor mensen met dementie en mantelzorger belangrijk en welke mogelijkheden er zijn om deze activiteiten zolang mogelijk te kunnen blijven doen? Soms betekent dat aansluiten bij wat iemand vroeger graag deed, maar door de dementie kunnen voorkeuren en interesses ook veranderen. Hoe kun je vanuit jouw rol een bijdrage leveren in deze zoektocht en mensen op weg helpen?

Hugo van Waarde, trainer en adviseur Toa of Care

SESSIE 2.4  *  Aandacht voor intimiteit en seksualiteit

Intimiteit is een vereiste om je gelukkig te voelen. Intimiteit en seksualiteit zijn menselijke basis- behoeften. Jong of oud, mooi of lelijk, gezond of ziek, dement of niet: basisbehoeften verdwijnen niet. Het woord zegt het al. Toch rust er nog steeds een taboe op. Een taboe ten aanzien van ouderen en een dubbel taboe ten aanzien van ouderen met dementie. Behoefte aan intimiteit en seksualiteit verdwijnt niet als je dementie krijgt. Hoe maak je dit bespreekbaar?

Frans Hoogeveen, ouderenpsycholoog, specialist dementiezorg en hoofdredacteur Denkbeeld

Sessie 2.5  *  Spreken over vergeten - In gesprek over wensen en behoeften
 (VOL)

Voor mensen met beginnende dementie is het waardevol om na te denken en te praten (en vast te leggen) over wat de wensen en behoeften zijn voor het leven dat nog voor iemand ligt. Wat is belangrijk voor je? Wat maakt voor jou het leven waardevol? Welke angsten heb je? Hoe kan je je aanpassen aan de veranderende omstandigheden? Met de methodiek ‘Spreken over vergeten’ zet je mensen met dementie aan om samen met hun naasten na te denken over hun wensen en waarden, voor nu en in de toekomst. Hoe kan je mensen verleiden tot nadenken over de toekomst en het gesprek op gang brengen. Bovenal wat vraagt dit van jouw als zorgprofessional?


Paul-Jeroen Verkade, regiomanager en casemanager dementie Geriant en auteur ‘Spreken over vergeten’

SESSIE 2.6  *  In gesprek over verlies en rouw (VOL)

Dementie gaat gepaard met vele verliezen, zowel bij de persoon die er aan lijdt als bij de naasten en vraagt een voortdurend aanpassen aan steeds veranderende situaties. Toch worden deze rouw- processen niet altijd als zodanig herkend. Herkennen van rouw en de emoties die daarbij kunnen voorkomen, kan de zorgverlener en de naasten handvatten geven om lastige situaties te kunnen inschatten en erop te anticiperen. Hoe kun je als professional cliënten en naasten bij rouw en verlies ondersteunen? In deze sessie ga je de mogelijk- heden verkennen en krijg je praktische tips! 

Margot van Acker, trainer Zorginstellingen Pieter van Foreest

SESSIE 2.7  *  Persoonsgerichte zorg bij mensen met een migratieachtergrond


Met het vergrijzen van de bevolking neemt ook het aantal ouderen met een migratieachtergrond toe. Naar verwachting is in 2030 1 op de 3 ouderen (65+) in de grote steden migrant. Dementie komt bij migranten drie tot vier keer vaker voor, toch maakt deze groep en hun mantelzorgers vrijwel geen gebruik van het reguliere zorgaanbod. Hoe komt dat en hoe zou het wel kunnen? In deze interactieve sessie gaan deelnemers samen op zoek naar aanknopingspunten voor persoonsgerichte en integrale ondersteuning van migranten met dementie en hun naasten in de thuissituatie.

Menal Ahmad, cultureel antropoloog en promovenda Universiteit voor Humanistiek Utrecht en
Jennifer van den Broeke, senior projectleider en adviseur Ouderen en Gezondheid Pharos

SESSIE 2.8  *  Wat als crisissen zich opstapelen?  (VOL)

De wens is er veelal om zo lang mogelijk thuis, in de eigen bekende omgeving, te blijven wonen. Maar dit kan moeilijk worden; de zorg voor de persoon met dementie wordt steeds zwaarder en zowel de persoon met dementie als de naasten raken steeds verder uitgeput. In zo’n situatie kunnen crisissen zich opstapelen en lijkt opname in het verpleeghuis onvermijdelijk. Hoe kunnen we dreigende crisis- situaties tijdig signaleren of voorkomen? Aan welke vorm van ondersteuning hebben mensen behoefte in deze situatie? Kortom wat kan jij als zorgprofessional doen als crisissen zich opstapelen? 

Mark Smit, trainer en adviseur Sociale Benadering Tao of Care

SESSIE 2.9   *  Palliatieve zorg bij dementie (VOL)

Vroeger was palliatieve zorg vooral gericht op mensen met een oncologische aandoening maar tegenwoordig is de palliatieve zorg veel breder. Ook voor mensen met een progressief ziektebeeld zoals dementie zijn elementen uit de palliatieve zorg van belang: niet het medische denken staat op de voor- grond, maar comfort en welzijn. Belangrijk is hierbij dat wensen en behoeften voor zorg en begeleiding tijdig worden uitgevraagd. Aan de hand van diverse casuïstiek wordt in deze sessie geïllustreerd hoe palliatieve expertise en kennis op het gebied van dementie elkaar kunnen aanvullen.

Lisette Dickhoff-Evers, ketenregisseur en

Claudia Schellekens, trajectbegeleider Dementie Hulp bij Dementie Regio Noord-Limburg

SESSIE 2.10  *  Sneak Preview E-learning programma ‘Dementie achter de voordeur’


De Sociale Benadering dient van vaste waarde te zijn in de zorg voor mensen met dementie in de thuiszorg. Maar hoe kan je leren die Sociale Benadering zelf toe te passen en waarin verschilt deze dan met de traditionele manier van werken? Het E-learningprogramma ‘Dementie achter de voor- deur’ is een toegankelijk en aansprekend scholings- programma dat verzorgende, verpleegkundige en overige thuiszorgmedewerker(st)ers ondersteunt bij de praktische toepassing van de Sociale Benadering in de dagelijkse hulp voor mensen met dementie en hun naasten. Maak kennis met de verschillende modules voor zowel zorgprofessionals als de familie.
Gerke de Boer, opleider en o.a. auteur ‘U woont nu hier’ en mede initiatiefnemer E-learning programma ‘Dementie achter de voordeur’

SESSIE 2.11  *  Zorgmijders en eenzaamheid (VOL)

Wat als iemand met dementie geen ondersteuning ontvangt van familie of vrienden? Het publieke leven is voor hen een grote uitdaging. Dit kan ertoe leiden dat (alleenstaande) mensen met dementie in een isolement raken. Hoe kan je in contact komen met mensen die het publieke leven mijden en wel- licht zelfs ook professionele ondersteuning buiten de deur houden? Hoe kom je in contact en welke ondersteuning kan je bieden aan mensen die elke vorm van ondersteuning mijden?

Gerben Jansen, casemanager TWB Thuiszorg met Aandacht en voorzitter vakgroep Dementieverpleegkundigen V&VN

SESSIE 2.12  *  Sociale Benadering - Casuïstiek

De diagnose dementie zorgt voor een grote verandering in het leven van mensen met dementie en hun naasten. Mensen met dementie ervaren vooral negatieve invloed van de omgeving; ‘niet meer voor vol worden aangezien’, of zoals ze benoemen: ‘Er wordt niet met me, maar over me gepraat’. In de praktijk worden behoeften regelmatig gemedicaliseerd of gesimplificeerd. Vanuit de Sociale Benadering proberen we samen te zoeken wat de werkelijke behoefte is en op welke manier iemand daar in ondersteund kan worden. In deze sessie gaan we aan de slag met zelf ingebrachte casuïstiek.
Carolien van Leussen, trainer en adviseurs Sociale Benadering Tao of Care