Landelijk Congres
Bewegen in de Langdurige Zorg
Ochtendprogramma
09:30 uur Opening congresprogramma
Dagvoorzitter Jeroen Meeder, directeur StudieArena
Bewegen is mijn zorg!
Goede zorg en ondersteuning kan niet zonder bewegen. Of het nu gaat om kleine activiteiten als een wandeling of bewegingsoefeningen in het kader van een revalidatie. De professionals maken het verschil!
Remco Boer, directeur Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen
Bewegen en de fysieke gesteldheid
Bewegen geeft gezondheidswinst, zowel fysiek als mentaal en heeft juist bij de meest inactieve groepen het meeste effect. Toch bewegen bewoners van zorginstellingen en thuiswonende kwetsbare ouderen veel te weinig. Zorgprofessionals weten dat bewegen gezond is, maar onderschatten de gevolgen van te weinig bewegen. Wat zijn de fysieke gevolgen van het activeren en aanzetten tot bewegen voor zowel het lichaam, de spieren en de botten?
Dr. Karin Gerrits, onderzoeker MOVE onderzoeksinstituut Amsterdam, Faculteit der Bewegingswetenschappen VU Amsterdam
Inspectie op bewegen
In de Staat van de Gezondheidszorg 2012 heeft de IGZ een beroep gedaan op de ouderenzorg om goede beweegstimulering in de ouderenzorg als onderdeel van verantwoorde zorg op te pakken. Daarmee is de opdracht bij de zorginstellingen gelegd om op structurele wijze het bewegen van de ouderen te implementeren in haar zorgaanbod. Dit zorgt er niet alleen voor dat ouderen meer bewegen maar bevordert ook de zelfredzaamheid. De inspectie heeft verzorgings- en verpleeghuizen vervolgens 2 jaar de tijd gegeven om de bouwstenen te implementeren. De inspectie toetst in 2015 de naleving van de bouwstenen en treedt waar nodig handhavend op. De wijze waarop dat toezicht verder vorm kan krijgen is ook een thema tijdens de sessies op het congres.
Anja Jonkers, directeur Ouderenzorg Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)
10:50 uur Koffie-/theepauze en bezoek aan de informatiemarkt
11:20 uur Sessieronde 1 (Zie hieronder de omschrijving per sessie.)
12:20 uur Lunch
Middagprogramma
13:20 uur
Intermezzo
Inactiviteit, bewegen en het brein
Bewegen is niet alleen goed voor de conditie, maar ook voor de werking van het brein. Als mensen met bijvoorbeeld dementie of een verstandelijke beperking minder gaan bewegen, gaan hun verstandelijke vermogens sneller achteruit. Hoe komt dit, welke verbanden zijn er tussen bewegen, het brein en bijvoorbeeld onrustig gedrag, inactiviteit en verlies van zelfredzaamheid. Alle reden om ook in de dagelijkse zorg meer in te zetten op bewegen.
Prof.dr. Erik Scherder, hoogleraar Bewegingswetenschappen Rijksuniversiteit Groningen en hoogleraar Klinische Neuropsychologie VU Amsterdam
14:25 uur Koffie-/theepauze
14:40 uur Sessieronde 2 (Zie hieronder de omschrijving per sessie.)
15:40 uur Wisseling sessies
15:50 uur Sessieronde 3 (Zie hieronder de omschrijving per sessie.)
16:50 uur Netwerkborrel en bezoek informatiemarkt.
17:20 uur Slot
Hieronder tref je een overzicht van de sessies per themalijn.
Zelfregie en zelfredzaamheid
1.1 Zorgen met je handen op je rug
Verzorgenden hebben vaak de neiging om te snel dagelijkse handelingen (ADL) over te nemen. Hoe zorg je dat zij dit minder doen? Bijvoorbeeld: aankleden, koffiezetten, etc. Kortom, hoe zet je bewoners/cliënten in hun eigen kracht en stimuleer je zelfredzaamheid.
Nico Knibbe, bewegingswetenschapper en partner LOCOmotion
2.1 Revalidatie voor ouderen
In het centrum voor Reuma en Revalidatie Rotterdam (RRR), met onder één dak zowel Medisch Specialistische Revalidatie als Geriatrische Revalidatie (klinisch en poliklinisch) in combinatie met intensieve verpleeghuiszorg, revalideren op grote schaal oudere patiënten met een complexe zorgvraag. De focus ligt daarbij niet zo zeer op de onderliggende diagnoses, maar op die beperkingen die het naar huis gaan en daar zelfredzaam zijn, in de weg staan. Ondanks de gemiddelde leeftijd van 80 jaar en comorbiditeit wordt 80% naar huis ontslagen. Wat is er voor nodig is om dat te kunnen realiseren?
Mirjam van Peet, ergotherapeut en opleider i.s.m. Irene van Dijck, communicatiemanager Reuma en Revalidatie Rotterdam
3.1 Robotica en zelfredzaamheid
Als mensen met een groeiende zorgbehoefte langer thuis blijven wonen moet er in de thuissituatie gezorgd worden voor adequate ondersteuning. Naast mantelzorg en professionele zorg biedt ook technologie kansen. Ook robots bieden veel potentieel en er wordt gezocht naar toepassingen, ook om bewegen en blijven bewegen te ondersteunen. In deze sessie wordt een overzicht geboden van verschillende manieren waarop dat nu, of binnenkort gebeurd. In deze sessie worden demonstraties gegeven van twee systemen. Een robotbal voor bewegingsoefening na een heupoperatie en een armsteun waarmee, ondanks ontoereikende spierkracht in de arm, de hand toch weer gebruikt kan worden.
Gert Jan Gelderblom, onderzoeker Lectoraat Technologie in de Zorg hogeschool Zuyd
Veranderingsprocessen
1.2 Bewegingsgerichte zorg in praktijk
Om iedereen te ondersteunen bij het leveren van bewegingsgerichte zorg ontwik- kelden KNGF, NVFG Actiz, LOC en V&VN een module Bewegingsgerichte zorg in praktijk brengen. Deze praktische module gericht op alle betrokken functionarissen, familie en cliënt, maakt onderdeel uit van het Zorgleefplan Verantwoorde zorg. Tijdens deze deelsessie wordt deze module kort gepresenteerd en gaan de deel- nemers vervolgens interactief aan de slag.
Helmie Mulder, beleidsmedewerker KNGF (Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie) i.s.m. Wineke Snel, fysiotherapeut Fytalis ViVium zorggroep Naarderheem
2.2 Visie op bewegen: rol van het management
De rol van het management is erg belangrijk voor de ‘beweegcultuur’ binnen een organisatie. Alle medewerkers moeten zich gesteund voelen om veel aandacht te geven aan het optimaal uitdagen van bewoners om te bewegen. Binnen de Stichting Groenhuysen is van hoog tot laag in de organisatie veel aandacht voor bewegen. Hoe heeft men dit voor elkaar gekregen en wat levert dit tot op heden op?
Thed van Kempen, Raad van Bestuur Stichting Groenhuysen i.s.m. Annie Verhoeven, zorgmanager Moerweide
3.2 Hoe zet ik een beweegproject op? (Voor deze sessie is veel interesse. Daarom is besloten de sessie in deze ronde twee keer aan te bieden. Let op! Beide sessies zijn bijna vol.)
Vanuit verschillende disciplines kunnen beweegprojecten worden gestart. Zowel vanuit de fysiotherapie, de ergotherapie, de activiteiten begeleiding als vanuit de verzorging. Maar hoe zorg je er als enthousiaste eenling voor dat het ook daad- werkelijk vorm krijgt binnen de instelling? Hiervoor zijn er een aantal handige tips die we graag met je delen, alsook twee praktijkvoorbeelden. Een voorbeeld hoe op een PG-afdeling een beweegprogramma is gestart door de fysiotherapie en een voorbeeld waarbij verzorgend personeel actief is betrokken en bewegen volledig is geïntegreerd in de zorg. Een inspiratiesessie met inspirerende praktijkvoorbeelden en uitwisseling van ideeën.
De sessie wordt verzorgd door:
Marion Feenstra van der Zedde (sessievoorzitter), fysiotherapeut en onderzoeker VU Amsterdam i.s.m. Paskal Vrancken, geriatrisch- fysiotherapeut Stichting Vivent en Gerda Geijteman, teamleider verzorging De Molenhoeve Magentazorg
of
Daphne Mensink (sessievoorzitter), trainer adviseur zorginnovatiebureau DAZ i.s.m. een beweegagoog Sensire en Maarten Stiggelbout, programmamanager Gezondheid en Leefstijl Livelife/ Kruiswerk Achterhoek
Bewegen thuis/ontmoetingscentrum
1.3 Meerwaarde van dans
Dans is in het Ontmoetingscentrum in de Amsterdamse Pijp een vast onderdeel van het programma om mensen met dementie te activeren en te verleiden tot bewegen. Dans is een prima middel om anderen te ontmoeten en jezelf te laten zien. Soms zijn dementerende mensen vergeten wat ze nog kunnen of zijn door hun zorgen niet in staat om te dansen. Dansen wordt geassocieerd met vrolijkheid. Door middel van verschillende muziekthema’s zal de dans een verschillende vorm aannemen waar verschillende stemmingen bij horen. Op wat voor manieren je met dementerende mensen kan dansen zult u in deze sessie horen en zelf ervaren. Het betrekken van de mantelzorg en de meerwaarde voor de thuissituatie zal ook besproken worden.
Joke Bos, programmacoördinator Ontmoetingscentrum de Pijp Amsterdam
Deze sessie is een vervanging voor de sessie Samen bewegen thuis.
2.3 Ergotherapie bij dementie
Het EDOMAH-programma (Ergotherapie bij Ouderen met Dementie) is speciaal ontwikkeld om mensen met dementie en hun mantelzorgers te begeleiden in optimale zelfredzaamheid, zodat beiden hun eigen regie en zelfredzaamheid in betekenisvolle dagelijkse handelingen (blijven) behouden. In deze praktische sessie is aandacht voor de EDOMAH interventie met de nadruk op de manier waarop mensen met dementie activiteiten (her)leren.
Marjolein Thijssen, ergotherapeut afdeling Revalidatie - Ergotherapie UMC St. Radboud Nijmegen en docent Hogeschool Arnhem-Nijmegen i.s.m. Tirza van Elk, trainster en ergo- therapeut Kennemer Gasthuis in Haarlem
3.3 Bewegen en artrose
Omdat ouderen met artrose veel pijn hebben, gaan ze op den duur steeds minder doen. Maar door die inactiviteit worden de pijn en beperkingen alleen maar erger. Voldoende bewegen helpt patiënten met artrose aan heup of knie juist beter te functioneren zonder dat dit extra pijn hoeft te doen. Door voldoende bewegen kunnen zelfs operaties worden uitgesteld. In deze sessie is onder meer aandacht voor het gratis internetprogramma ‘Artrose in Beweging’ dat speciaal hiervoor is ontwikkeld. De betrokken onderzoeker van het NIVEL licht het programma toe en presenteert de eerste resultaten.
Daniël Bossen, fysiotherapeut en onderzoeker NIVEL
Behandeling en therapie
1.4 Bewegen en depressie
Veel bewoners van zorginstellingen en mensen met een zorgvraag thuis hebben te maken met depressies. Hetzelfde geldt voor mantelzorgende familieleden. Hoe komt het dat bewegen kan helpen bij het voorkomen van depressies? En welke rol kan bewegen spelen bij het behandelen van depressies? Bij het UMC St Radboud is een zorgprogramma voor de opsporing en behandeling van depressie bij ouderen in de langdurige zorg ontwikkeld, waar bewegen onderdeel van uit maakt.
Debby Gerritsen, senior onderzoeker Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen i.s.m. Roeslan Leontjevas, universitair docent levenslooppsychologie en onderzoeker Doen bij Depressie Radboud Universiteit Nijmegen
2.4 Therapeutisch bewegen en CVA
Hoe zorg je ervoor dat (CVA) patiënten meer bewegen buiten de therapieruimten? De ‘Oefenkaart Therapie’ geeft hier antwoord op. Door het oefenen en bewegen in alle facetten van het dagelijkse leven te integreren, specifiek aangepast op de individuele patiënt en zijn interesses, is de therapietijd met 50% gestegen. Dankzij de multidisciplinaire aanpak wordt dit bereikt zonder inzet van extra personeel. Tijdens deze sessie leert u meer over de Oefenkaart Therapie en de mogelijke implementatie.
Marleen Huijben, docent verpleegkunde ROC West-Brabant en promovenda VU Amsterdam i.s.m. Annette Poulis, manager afdeling Klimroos en Iris Verpleeghuis Wiekendael
3.4 Bewegen en (probleem)gedrag
Als verzorgenden in hun werk te maken krijgen met probleemgedrag kunnen zij dat als lastig of zelfs bedreigend ervaren. Het kan een machteloos gevoel geven omdat ze geen mogelijkheden zien om iets aan de situatie te veranderen en omdat ze zien dat de cliënt hier ook geen raad mee weet. In de praktijk wordt nogal eens naar snelle oplossingen gegrepen zoals afzonderen, rustgevende medicatie tot fixeren. Vaak met averechts resultaat. Probleemgedrag kan worden verholpen door mensen te activeren en aan te zetten tot bewegen. In deze sessie staan we uitgebreid stil bij praktijk- voorbeelden waarbij mensen met een lichte en matige verstandelijke beperking met gedragsproblemen worden ondersteund met een actief bewegingsprogramma.
Prof.dr. Erik Scherder, hoogleraar Klinische Neuropsychologie VU Amsterdam i.s.m. Ivo Meijer, teamleider Woon- en Dagvoorziening De Dijk Ons Tweede Thuis
Bewegen in de gehandicaptenzorg
1.5 Bewegen en voeding
In de GOUD-studie is gebleken dat oudere mensen met een verstandelijke beperking (50+) weinig bewegen, ongezond eten en vaak overgewicht hebben. Naast onderzoek is er een beweegprogramma ontwikkeld, waarbij begeleiders handvatten krijgen aan- gereikt om meer aandacht te besteden aan bewegen voor ouderen met een verstan- delijke beperking. In GOUD 2 (een vervolg op de oorspronkelijke studie) wordt een programma over gezonde voeding ontwikkeld. Tijdens deze sessie krijgt u informatie over de uitkomsten van de GOUD-studie en het beweegprogramma. Daarnaast willen we met u discussiëren over belemmerende en bevorderende factoren om cliënten met een verstandelijke beperking meer te laten bewegen en gezonder te laten eten.
Luc Bastiaanse, AVG Ipse de Bruggen en onderzoeker Erasmus MC
2.5 Bewegen in de praktijk
Binnen Stichting Philadelphia Zorg staat bewegen centraal in het kader van ‘aan- dacht en plezier’ en zijn er leuke en vernieuwende initiatieven genomen. Zo wordt er o.a. gewerkt met een beweegtas met materialen en een beweegmap met concrete oefeningen, waar begeleiders gebruik van kunnen maken om bewegen te stimuleren. Cliënten krijgen een eigen beweegpaspoort, waardoor zij nog meer gemotiveerd worden te bewegen. Een landelijke werkgroep houdt zich bezig om deze goede initiatieven nog breder uit te rollen. Tijdens deze sessie wordt u meegenomen in deze goede voorbeelden en in het traject dat Philadelphia loopt om hier een succes van te maken.
Karin Volkers, coördinator kennis- centrum i.s.m. Tjal van den Berg, fysiotherapeut Stichting Philadelphia Zorg
3.5 Implementatie en borging
Er worden landelijk veel initiatieven genomen om het bewegen bij mensen met een verstandelijke beperking beter op de kaart te zetten. Het goed implementeren en borgen van een dergelijke verandering is niet gemakkelijk. September 2013 is er een onderzoek van start gegaan gericht op het implementeren en borgen binnen de bestaande samenwerking van acht zorgorganisaties. Vragen als wat werkt wel, wat niet en hoe pak je het multidisciplinair op komen hier aan de orde. Aan de hand van een aantal voorbeelden wordt u geprikkeld zelf mee te denken en discussiëren over de vraag hoe een project goed te borgen.
Aly Waninge, fysiotherapeut Visio en lector Participatie en gezondheid van mensen met een verstandelijke en visuele beperking Hanzehogeschool Groningen
Organisatie
1.6 Individuele beweegplan
Aan de hand van het project Samen in beweging wordt bij de Woonzorg Unie Veluwe in samenspraak met iedere cliënt een individueel beweegplan opgesteld. Deze beweegplannen maken deel uit van het zorgleefplan en worden periodiek geëvalueerd. Een individueel beweegplan past uitstekend bij de normen voor verantwoorde zorg. In deze sessie aandacht voor de opzet en praktische inzet van een beweegplan en hoe deze kan aansluiten bij een zorgleefplan.
Ant Stremmelaar, adviseur Zorg en kwaliteit Woonzorg Unie Veluwe i.s.m. Lena Hillenga, beleidsadviseur LOC Zeggenschap in Zorg
2.6 Beweegcoach op alle locaties
Op alle zeventien locaties van Sevagram werken aandachtsfunctionarissen bewegen. Zij zien erop toe dat alle collega’s in hun handelen en activiteiten aandacht hebben voor bewegen van bewoners. Zij initiëren allerlei beweegactiviteiten en informeren zowel bewoners als medewerkers over het belang van bewegen. Dit heeft geleid tot een verandering van de beweegcultuur en tot tal van vernieuwende beweegprojecten.
Edith Rogmans, bewegingstherapeute en activiteitenbegeleidster Verpleeghuis Molenpark Sevagram i.s.m. Pascal Roijen, beweegagoog expertise- centrum voor revalidatie Plataan Sevagram
3.6 Inzet vrijwilligers en bewegen
Welke rol kunnen vrijwilligers spelen bij bewegingsactiviteiten van cliënten? Kunnen en/of mogen vrijwilligers dit wel? En wat komt daar dan bij kijken? Hoe regel je dit, hoe stem je dit af met zorgverleners en andere betrokkenen? En nog belangrijker, hoe regel je dit juridisch? Aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden uit de ouderenzorg en verstandelijk gehandicaptenzorg krijgt u tijdens deze sessie hand- vatten vrijwillige inzet binnen uw eigen organisatie gedegen op te zetten.
Maureen Schonewille, senior projectleider Informele Zorg Vilans i.s.m. Anne-Marie Vrijssen, coördinator vrijwilligers en informele zorg Laurens Liduina en Anja Halmans, coördinator vrijwilligers SGL
Interactief bewegen
1.7 Bewegen en serious gaming
Een overzichtsworkshop rond serious gaming en bewegen. Wat zijn de national een internationale ontwikkelingen om mensen met een zorgvraag door middel van ICT-oplossingen, computergames en mobiele apps te verleiden tot bewegen. Diverse voorbeelden worden getoond. Ook wordt kort ingegaan op een onderzoeks- programma dat loopt naar de effectiviteit van serious gaming in relatie tot bewegen met een zorgvraag.
Claudine Lamoth, bewegingsweten- schapper en senior onderzoeker Centrum voor Bewegingswetenschappen UMC Groningen
2.7 Stimulator voor dagelijks bewegen bij dementie
De SilverFit is een interactief beweegtoestel dat wordt ingezet in fysiotherapieruimten om gericht te kunnen trainen. De therapietrouw is sinds het gebruik toegenomen. Inmiddels wordt het toestel ook ingezet en doorontwikkeld voor mensen met dementie. Op zestien locaties voor dagbehandeling en in huiskamers van zorginstel- lingen bewegen mensen met dementie nu met de SilverFit. Doel is gebruikers meer te prikkelen tot dagelijks bewegen in een vertrouwde omgeving. De ontwikkelaars lichten de werking van het systeem toe en een lokale projectleider vertelt over de aanpak en ervaringen tot nu toe.
Joris Wiersinga, spelontwerper en mede-oprichter SilverFit i.s.m. Ike Punt, manager en projectleider Stichting Groenhuysen
3.7 VOL Interactieve geluidsboog als aanjager voor bewegen
De interactieve geluidsboog presenteren wij u wel op de informatiemarkt.
Op het biovakantie-park voor kinderen met een beperking staat al jarenlang een interactieve geluidsboog. Deze boog is 5 meter in doorsnee, bevat beweegsensoren, speakers en een vloer met veel gekleurde vlakken. Met de boog kunnen gebruikers vele spellen spelen, op muziek en aan de hand van opdrachten. Deze geluidsbogen worden deze zomer naast 11 verpleeg- en verzorgingshuizen geplaatst, zowel voor bewoners als kinderen en ouderen uit de buurt. Ook worden de spellen doorontwikkeld voor mensen met dementie en mensen slecht ter been. Wat zijn de ervaringen en verwachtingen?
Projectleider bij één van de betrokken verpleeghuizen
Beweegvriendelijke omgeving
1.8 Beweegtuinen
Steeds meer zorginstellingen richten de buitenruimte in als beweegtuin. Een gezamenlijke moestuin, een ompad met verschillende ondergronden of een route met toestellen zijn varianten die steeds vaker voorkomen. Waar moet je bij het ontwerp daarvan op letten? De ene beweegtuin wordt veel gebruikt, de andere nauwelijks. Wat zijn sleutels voor succes? Welke belemmeringen zijn er voor het daadwerkelijk gebruik en hoe kan je die wegnemen? In deze sessie worden enkele voorbeelden uitgelicht en gaat u gezamenlijk opzoek naar de kansen en mogelijk- heden om de buitenruimte actief in te zetten.
Anke Wijnja, ontwerper beweegtuinen Bureau Fonkel i.s.m. Ruud Dirkse, directeur zorginnovatiebureau DAZ
2.8 Ontwerpen van beweegvriendelijk verpleeghuis
Waar moet bij nieuwbouw en renovatie van woonzorgcentra op worden gelet om te komen tot een beweegvriendelijke woonomgeving? Hoe kan binnen een bestaand gebouw de omgeving mensen laten uitnodigen tot meer bewegen? Dit soort vragen komen aan de orde in deze sessie. Ook is aandacht voor een onderzoek naar de zintuigelijke waarneming van de ruimte.
Henri Snel, architect, onderzoeker ‘Alzheimer en Architectuur’ en afdelings- hoofd Architectonisch Ontwerp Gerrit Rietveld Academie i.s.m. Sander van der Ham, stadspsycholoog STIPO
3.8 Olga Commandeur Plein
Op 25 plekken in Nederland zijn zogenaamde Olga Commandeur pleinen. Deze pleinen vormen het hart van bewegingsactiviteiten in de wijk, voor diverse groepen, maar met de nadruk op ouderen. Hoe zien deze eruit en wat is de toegevoegde waarde voor ouderen met en zonder zorgvraag.
Olga Commandeur, oud-atlete en trainer voor gezond bewegen
Kunst van het verleiden
1.9 Muziek als aanjager van bewegen
Een bekende volkswijsheid is dat beweging ertoe leidt dat je je ook beter gaat voelen. Dit geldt ook voor ouderen, maar vaak bestaat er terughoudendheid om ouderen te betrekken binnen bewegingsactiviteiten. Als we muziek horen, dan gaan we vaak als vanzelf meebewegen. Voor diverse ziektebeelden, zoals dementie, kan muziek zo een extra stimulans zijn tot bewegen. In deze sessie wordt ingegaan op het belang van bewegen bij kwetsbare ouderen en hoe muziek en bewegen therapeutisch kan worden ingezet.
Annemiek Vink, psychologe en docent Theorie Muziektherapie ArtEZ Conservatorium Enschede en docent Master of Arts Therapies Zuyd Hogeschool i.s.m. Mohamed el Hadouchi, docent Master sportfysiotherapie Hogeschool Utrecht en eigenaar Sportmedisch Bewegings- centrum te Lochem
VOL 2.9 Bewegingsactiviteiten aan tafel
Aanmelden voor deze sessie is helaas niet meer mogelijk.
In een huiskamerproject of een dagvoorziening is het vaak een hele onderneming om tot een opstelling te komen voor bewegingsactiviteiten. De ruimte is bijvoorbeeld beperkt of het meubilair is zwaar. Gelukkig hoeft dit niet te betekenen dat een bewegingsactiviteit onmogelijk is. Rondom de tafel, aan de tafel en met behulp van de tafel zijn veel vaardigheden en bewegingsspelen op een leuke manier uit te voeren. In deze sessie is aandacht voor de effecten van bewegingsactiviteiten aan tafel en gaat u actief aan de slag met een aantal oefeningen.
Trees Werring-Lammers, Sportservice Noord-Holland en auteur Spelenderwijs in beweging: actief aan tafel, een handreiking voor activiteitenbegeleiders en vrijwilligers in de ouderenzorg
3.9 Activering en gedrags- beïnvloeding
Het gedrag van de zorgprofessional zelf speelt een belangrijke rol bij het stimuleren om meer te bewegen. Welke gedrag heeft een negatief effect en hoe kan je cliënten verleiden tot bewegen? Hoe doorbreek je bij de cliënt de drempels en zorg je dat bewegen leuk is of wordt? Het is de kunst van het verleiden, waarbij een creatieve en soms onorthodoxe aanpak verfrissend kan werken. Een interactieve sessie, met praktijkcasuïstiek, beweging en hersenkrakers.
Nanette Hagedoorn, manager Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen, en auteur van onder meer Beweging in je brein i.s.m. Lenie Vermeer, GZ-psycholoog Lelie zorggroep en Trimbos-instituut
Divers
1.10 Werken met de IGZ Bouwstenen
De Inspectie Gezondheidszorg (IGZ) heeft in 2012 zeven bouwstenen voor beweeg- stimulering van ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen gepresenteerd. Zij gaat deze bouwstenen ook gebruiken bij inspecties. In het pleniare programma heeft IGZ-directeur Anja Jonkers de bouwstenen al toegelicht. In deze verdiepende sessie wordt actief met de deelnemers stilgestaan bij de implementatie mogelijkheden van deze zeven bouwstenen.
Rens Scheijven, coördinerend specialistisch inspecteur Inspectie voor de Gezondheidszorg i.s.m. Jolanda de Zeeuw, adviseur Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen
2.10 Wegnemen van drempels
Binnen zorgorganisaties worden tal van drempels opgeworpen om te bewegen. Helaas komt het vastbinden en beperken van vrijheid nog voor. Zijn gesloten afdelingen altijd wel nodig en heeft die niet meer na- dan voordelen? Een debat- sessie over de mogelijkheden om beweegdrempels te slechten.
Elly Duijf, directeur innovatiekring dementie i.s.m. Ruud Dirkse, directeur zorginnovatiebureau DAZ
3.10 Bewegen in de openbare (groene) ruimte
Deventer legt de nadruk op sportief en groen en smeedt vanuit dit perspectief coalities met verschillende partijen, zoals met een speeltuinvereniging, sportclubs en de woningcorporatie. Sportbedrijf Deventer is de motor achter deze integrale aanpak. In deze sessie krijgt u inzicht in de wijze waarop samenwerkende organisa- ties in Deventer het bewegen in de openbare (groene) ruimte stimuleert. Praktische tips, voorbeelden zoals in Rivierenwijk en Voorstad Oost en een speciaal ontwikkelde beweegvriendelijke app. Deze inspiratiesessie brengt u in beweging!
Meriël Hendriks, projectleider Sportbedrijf Deventer i.s.m. Marieke Stork, adviseur herstructurering sociaal Gemeente Deventer